Tegenstrijdige onderzoeken! Is dat wel zo?

Tegenstrijdigheden in het nieuws

We kennen de berichten allemaal. De ene dag ga je dood van dit, de dag erna ineens niet meer. De berichten lijken haaks op elkaar te staan. Zo ook twee recente artikelen in de krant:

4 augustus een onderzoek van het Erasmus Medisch Centrum: Ouderen met overgewicht leven niet korter dan senioren met een gezond gewicht.

25 augustus een onderzoek van het WHO: hoger risico op kanker door overgewicht en obesitas.

Dat klinkt tegenstrijdig, toch? Zo wordt het ook opgevat, blijkt uit de reacties onder de kranten artikelen. “Ze hebben weer wat verzonnen hoor, wat een onzin”, “Nu ga je weer hier aan dood, vorige week zeiden ze nog dat je net zo lang leefde”, “Mijn buurvrouw is slank en heeft ook kanker en mijn oom is dik en kerngezond.”

Herkent u dit?

De onderzoeken nader bekeken

Het onderzoek van het Erasmus MC, waarin wordt gesteld dat ouderen met overgewicht niet korter leven ten opzichte van leeftijdsgenoten met een gezond gewicht, heeft zich gericht op (blanke) ouderen van 55+. De uitkomsten zeggen echter niets over jongeren die overgewicht hebben, daarvoor geldt wel: ben je tussen 20 en 40 jaar met ernstig overgewicht dan leef je gemiddeld bijna zes jaar korter. Het onderzoek zegt ook niets over de oorzaak van het overgewicht, dit kan in sommige gevallen door ziekte komen en niet door een ongezond eetpatroon.

De kans op eerder overlijden is dus misschien niet groter als je overgewicht hebt en ouder bent. De kans op o.a. diabetes is wel fors hoger. De resterende levensjaren zijn daardoor wel vaak in slechtere gezondheid, met de nodige beperkingen en men slikt mogelijk veel medicatie. Met het juiste dieet kan hier overigens nog veel winst behaald worden want diabetes type 2 kan in sommige gevallen zelfs verdwijnen en dan wordt medicatie overbodig.

Het onderzoek van de World Health Organisation (WHO/pr247_E) heeft meer dan 1000 studies bekeken en opnieuw een verband gevonden tussen overgewicht/obesitas en het risico op kanker. Met dit onderzoek zeggen de onderzoekers niet dat iedereen met een ongezond gewicht ook daadwerkelijk kanker krijgt of er aan overlijdt. Het onderzoek zegt ook niets over andere oorzaken van kanker. Daardoor kan het dus inderdaad gebeuren dat een slank persoon kanker krijgt en je dikke tante van alle problemen verschoond blijft. In beide gevallen moeten we ook niet vergeten dat de gezondheidszorg (o.a. in Nederland) vaak goed in staat is veel klachten langdurig te verlichten met o.a. medicatie. Ook kanker is steeds vaker te behandelen en is gelukkig niet meer in alle gevallen levensbedreigend.

Conclusie

Overgewicht zorgt wel voor een verminderde kwaliteit van leven en kan maar hoeft de levensduur niet te verkorten. Met een ongezond gewicht is het risico op kanker groter maar is het niet gezegd dat iedereen kanker krijg of hieraan overlijd. Deze onderzoeken zijn dus niet tegenstrijdig. Ook kunnen we gerust stellen dat een gezond gewicht verreweg het beste is.

Kijktip!

Een filmpje over de kans om 100 te worden legt de veelgemaakte denkfout ‘mijn dikke tante rookte als een ketter en werd ook gewoon 100’ heel goed uit. Kijken dus!

Groetjes!

Annemarie Delnoij